Vanaf januari 2018 kan de nieuwe versie van de Kay-test gebruikt worden in het CLB!
de nieuwe versie is ook opgenomen in de komende groepsaankoop van VCLB-service
In het VWVJ-Nieuwsbericht Visus 9 (oktober 2016) werd gevraagd om te wachten met de aankoop en het gebruik van de nieuwe Kay-test voor het onderzoek van de visus van kleuters in het CLB. Omwille van de verschillen in de werkwijze bij testafname tussen Vlaanderen en Engeland moest de VWVJ op basis van eigen onderzoek eerst bepalen of deze test bruikbaar is en of de huidige CLB-verwijscriteria zonder meer van toepassing zijn op de nieuwe test voor screening in Vlaanderen.
De validatiestudie
Na het gunstig advies van de Ethische Commissie van Leuven op 22.02.2017 vond deze validatiestudie plaats in Limburg met de medewerking van VCLB Neerpelt. Tussen maart en juni 2017 werd in het kader van het systematisch consult bij eerste kleuters de visus in 29 klasjes bepaald aan de hand van de twee visustests bij elk kind (huidige en nieuwe Kay-test in afwisselende volgorde). Zodoende konden de twee tests bij 474 kinderen afgenomen worden. Van 425 van kinderen zonder bril of gekende oogafwijking beschikken we over testresultaten van beide tests. Ruim voldoende om een betrouwbare vergelijking van beide Kay-testversies te maken, vermits we een steekproefgrootte van 400 kinderen voor ogen hadden om met voldoende statistische precisie eventuele verschillen tussen beide tests te kunnen detecteren.
Er wordt een wetenschappelijk verslag voorbereid waarin de gedetailleerde resultaten van dit onderzoek worden beschreven. Samenvattend kunnen we alvast het volgende meedelen:
- Er is een goede overeenkomst tussen de visusscores met beide tests volgens de werkwijze beschreven in de “Standaard Visusonderzoek voor het CLB”;
- Belangrijker nog: bij toepassing van de verwijscriteria en beslisbomen van de standaard visus komen de verwijspercentages van beide tests zeer goed overeen. In slechts uitzonderlijke gevallen verschilt het nazorgbeleid van beide tests;
- Tenslotte: de bruikbaarheid en de gebruiksvriendelijkheid van de nieuwe Kay-test bij eerste kleuters werden als uitstekend beoordeeld aan de hand van de ervaringen van de betrokken CLB-medewerkers.
Vandaar ons besluit dat de nieuwe Kay-test bruikbaar is als instrument voor de visusscreening bij eerste kleuters door het CLB in Vlaanderen.
Wat verandert met de nieuwe Kay-test t.o.v. de vroegere versie?
Binnenkort wordt een handleiding gepubliceerd met concrete richtlijnen om aan de slag te gaan met de nieuwe Kay-test. Zoals bij de vroegere versie van de test dienen de scores (in decimale equivalenten) eerst correct op elk blad van het boek aangeduid te worden.
Bij de testafname zijn bovendien een aantal aspecten gewijzigd, met name:
- Het gebruik van nieuwe symbolen, uitgekozen voor een optimale herkenbaarheid door jonge kinderen (zie bijlage 1). Een recente publicatie van mevrouw Kay beschrijft het wetenschappelijke ontwikkelingsproces van de nieuwe test en documenteert een betere overeenkomst tussen de visusscores bekomen a.d.h.v. de nieuwe Kay-test versus een crowded lettertest (zoals de LogMAR test) *. Goed nieuws dus ook voor oogartsen die de vooruitgang van de gezichtsscherpte bij jonge kinderen hiermee beter zullen kunnen opvolgen.
- Het totaal aantal symbolen: de matchplaat bevat slechts 6 symbolen in plaats van 8, en is daardoor overzichtelijker geworden voor jonge kinderen;
- De voorstelling van symbolen in aparte kadertjes naast elkaar op een lijn (in plaats van een kader rond de hele lijn): dit zorgt voor een meer uniform crowdingseffect doorheen de test.
- Het aantal symbolen per lijn stijgt van 4 naar 5. In het CLB wordt de score nog steeds toegekend bij een volledig correct gelezen lijn, hetgeen de herkenning van één symbool extra vereist. Dit compenseert de lagere moeilijkheidsgraad door het kleinere aantal te presenteren symbolen;
- Op elke pagina staan er twee rijen van telkens 5 symbolen onder elkaar. Het is voldoende om één lijn volledig correct te lezen om de score toegekend te krijgen. De tweede lijn kan gebruikt worden in geval van twijfel of om af te wisselen tussen beide ogen. Omdat het boek nog steeds kan omgedraaid worden voor een volledige nieuwe testreeks heeft men bij de nieuwe test de keuze tussen 4 verschillende lijnen per score (in plaats van 2). Nuttig om te vermijden dat pientere kleuters de symbolen onthouden.
Wat met de vroegere versie van de Kay-test?
De vroegere versie van de Kay-test (Kay 3m Crowded Book, met 4 symbolen per lijn) is niet meer verkrijgbaar, maar kan uiteraard verder gebruikt worden.
Wat met leerlingen uit de tweede kleuterklas?
Beide versies van de Kay-test zijn bruikbaar bij tweede kleuters, rekening houdend met de geldende voorkeursregel gehanteerd in de standaard Visus, met name dat de Kay-test als eerste keuze bij eerste kleuters fungeert, en slechts als tweede keuze bij tweede kleuters. Tot het tegendeel kan bewezen worden, verdient de LogMAR 3m Crowded test bij hen nog steeds de voorkeur.
De nieuwe Kay-test bestellen?
- Groepsaankoop:
In overleg met VCLB-service zal de nieuwe Kay test opgenomen worden bij de groepsaankoop die in januari 2018 zal plaatsvinden (https://www.mijnvclb.be/vclb-service/), interesse voor 15 januari insturen, contactpersoon: rebecca.cogneau@vclb-koepel.be)
- Aparte bestelling:
Voor wie geen gebruik maakt van bovenstaande groepsaankoop: de nieuwe Kay-test kan rechtstreeks bij Mevrouw Kay in Engeland besteld worden (https://www.kaypictures.co.uk/) maar is ondertussen ook verkrijgbaar in België. Voor praktische informatie en richtprijs, zie bijlage2.
Bij bestelling kiest u voor de “Kay Picture Test Linear Crowded Book”. Let op: er bestaat ook een “Kay Picture Test Single Crowded Book” waarbij aparte symbolen in een kadertje aangeboden worden. Deze test is niet geschikt voor gebruik in het CLB (wegens een lager crowdingseffect, met een lagere gevoeligheid voor amblyopieopsporing als gevolg).
En nog een laatste aandachtspunt
Bij de uitvoering van onze validatiestudie werd extra aandacht besteed aan de testomstandigheden waarin het visusonderzoek plaatvond. Bij de start van de studie bleken de controlemetingen van de belichting echter vaak onvoldoende op basis van een objectieve meting met de luxmeter… en dit tot grote verbazing van de betrokken ervaren CLB-medewerkers!
Vandaar de vraag om de luxmeter opnieuw op te diepen en de belichting in het onderzoekslokaal op school af en toe te checken. Dit kan namelijk de proportie van doorverwijzingen noemenswaardig beïnvloeden. Voor onderzoek van de gezichtsscherpte op afstand is een minimum van 500 Lux vereist (met de meetsonde geplaatst op de testoppervlakte). Bij lagere metingen moet een bijkomende lichtbron op de testoppervlakte gericht worden.
Vindt u de luxmeter van uw centrum niet meer terug? Informatie over het aanbevolen model van luxmeter vindt u op de VWVJ-website (nog steeds up-to-date): zie bijlage 3.
Dit model van luxmeter wordt ook opgenomen bij de groepsaankoop van VCLB-service in januari 2018 (https://www.mijnvclb.be/vclb-service/).
Met oprechte dank ...
aan het team van VCLB Neerpelt (en meer bijzonder aan Fabienne Theuwissen en Sanne Vankevelaer) voor de fijne medewerking in het kader van deze pilootstudie met de nieuwe Kay-test! Al hun ervaringen en leerpunten met de nieuwe test zullen we bundelen in de handleiding.
We wensen u een aangename kennismaking met de nieuwe Kay-test in 2018!
Vriendelijke groeten,
Cécile Guérin namens het VWVJ-team
* Milling A, Newsham D, Tidbury LK, O’Connor AR, Kay H. The redevelopment of the Kay picture test of visual acuity. Br. Irish Orthop J 2016; 13: 14-21.This is a Boxed Text block. Use a contrasting background to draw attention to this content.