Leuven, 4 mei 2011
Beste CLB-directeur
Beste coördinator Standaard Vaccinaties
Beste VWVJ-lid
Met dit 10e Nieuwsbericht Vaccinaties wil ik graag kort enkele relevante onderwerpen voor het vaccineren in de CLB met u delen.
Inhaalvaccinaties met Boostrix (dTpa)
Bij de introductie van Boostrix in januari 2009 deelde het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid mee dat het gratis vaccin enkel voorzien is voor leerlingen van het derde jaar secundair onderwijs en niet kan gebruikt worden voor inhaalvaccinaties. Tijdens de laatste vergadering van de Vlaamse Vaccinatiekoepel werd verduidelijkt dat het niet de bedoeling is om Boostrix op een systematische manier aan te bieden aan cohortes van leerlingen ouder dan het derde jaar secundair onderwijs, maar wel op individuele basis als inhaalvaccinatie kan worden aangeboden aan leerlingen met een onvolledig vaccinatieschema die ouder zijn dan 12 jaar. De antwoorden op de vaak gestelde vragen op onze website werden in die zin ook aangepast.
Intussen laat het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid ook weten dat leerlingen van het 6de en 7de jaar secundair onderwijs die in het kader van hun stage in contact komen met jonge kinderen (0-12m), ook mogen gevaccineerd worden met Boostrix door het CLB. Jonge kinderen die nog niet of onvolledig gevaccineerd zijn, worden op die manier beter beschermd tegen een besmetting met kinkhoest (cocoonvaccinatie). Er moet een minimuminterval van 4 weken gerespecteerd worden tussen de laatste dosis van dT (Tedivax pro Adulto) en dTpa (Boostrix). De informatie- en toestemmingsbrief kan u vinden op vwvj.be.
Nieuwe vaak gestelde vragen
De vragen met hun antwoorden zijn te vinden op vwvj.be > Vaak gestelde vragen > Categorie Vaccinaties.
- Wat leert een titerbepaling na vaccinatie tegen HBV ons?
- Hoelang wachten om dTpa te geven na een dosis dT?
- Wat met leerlingen die voor DTPa-IPV enkel de 3 eerste inentingen kregen als zuigeling?
- Moet het dopje van de flacon van het vaccin ontsmet worden?
- Hoe ga ik hygiënisch te werk om een vaccin toe te dienen?
Valentijn Vaccinatiesymposium
Dr. Heidi Theeten (UA) sprak tijdens het 9de Valentijn Vaccinatiesymposium over “Inhaalvaccinaties: aanbevelingen versus casuïstiek”. Ze besprak oa. de inhaalvaccinaties voor anderstalige nieuwkomers (AN) verwijzend naar het eindwerk Jeugdgezondheidszorg van Dr. Ann De Roo. Hier volgt een korte, schematische weergave van wat toen gezegd werd. Wie nieuwsgierig is naar wat nog gepresenteerd werd tijdens het symposium, kan de presentaties vinden via de website van het Valentijn Vaccinatiesymposium.
Enkele kenmerken van anderstalige nieuwkomers (AN):
- De vaccinatiegegevens van AN zijn vaak onbetrouwbaar of afwezig;
- Reële kans dat de leerling maar voor 1 schooljaar in België verblijft;
- Alle leeftijden;
- Aantal kan in sommige scholen oplopen tot 15% van de schoolpopulatie;
- Procedure voor toestemming loopt gemakkelijk uit.
Intervallen tussen vaccins:
Het vaccinatieschema loopt over 8 maanden (zie verder voor de schema’s). Kortere schema’s compromitteren de lange termijn bescherming van de vaccins. In de praktijk betekent dit dat het schema meestal over 2 schooljaren moet lopen.
Simultane toediening van vaccins:
De simultane toediening is afhankelijk van het huidig gratis aanbod. Neisvac is enkel niet onderzocht met het monovalente HBV, andere combinaties zijn mogelijk. Simultane toediening van MBR en DTPa-IPV is mogelijk.
Volgorde van de vaccins moet afgestemd worden op het huidige risico op infectie:
- D en IPV < MenC < MBR, pertussis en HBV (als leerling uit endemisch gebied komt);
- Risico op besmetting met tetanus is afhankelijk van wondrisico en -verzorging.
Voorstellen inhaalvaccinaties voor ongevaccineerde leerlingen: zie bijlage.
Schooljaar 2011-2012
- Vaccinatie tegen HBV van zuigelingen is gestart begin 1999. De eerste gevaccineerde zuigelingencohorte zal dus in 2011 overwegend in het eerste secundair onderwijs zitten. Vaccinatie tegen HBV wordt vanaf volgend schooljaar dus een inhaalvaccinatie.
- Begin volgend schooljaar zullen nieuwe overheidsopdrachten voor het leveren van vaccins in Vlaanderen starten. Dit kan betekenen dat bepaalde merknamen van de geleverde vaccins veranderen. Van zodra bekend is welke vaccins in de korf van de CLB’s zullen zitten, zal ik de informatie- en toestemmingsbrieven voor vaccinatie aanpassen en verspreiden via onze website.
- Er worden via de website heel regelmatig vragen gesteld aan de VWVJ over de vaccinatiepraktijk in het CLB. Het lijkt dan ook zinvol om intervisies te organiseren over vaccinaties. Graag zou ik willen weten welke onderwerpen jullie hierin het liefst aan bod zouden laten komen. Gelieve uw voorstellen vóór 1 juni in te dienen via ‘Contact’ op de website van de VWVJ.
Standaard vaccinaties versus Handboek vaccinaties
De Standaard vaccinaties werd in 2005 ontwikkeld door de VWVJ in opdracht van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. De vaccinologie evolueert in een snel tempo. Daarom werd de Standaard altijd zo goed als mogelijk geactualiseerd.
Van het Handboek vaccinaties verscheen in 2007 een eerste en in 2011 een tweede editie. Het handboek is in de eerste plaats praktijkgericht, waarbij die praktijk is ingebed in een theoretisch kader. Op die manier biedt het bouwstenen voor het met kennis van zaken uitvoeren van vaccinaties en het geven van wetenschappelijk onderbouwde voorlichting aan cliënten in Nederland en Vlaanderen.
Nu we kunnen beschikken over een nederlandstalig actueel en uitgebreid handboek, lijkt het weinig zinvol om algemene onderwerpen in de Standaard van de VWVJ te blijven actualiseren. In de toekomst zullen daarom enkel nog de onderwerpen die specifiek zijn voor de CLB-praktijk geactualiseerd worden, voor andere onderwerpen kan het Handboek vaccinaties deel A en deel B geraadpleegd worden.
Met vriendelijke groeten,
Anouk Vanlander
Wetenschappelijk medewerker VWVJ