Leuven, 24 februari 2010
Beste coördinator Standaard Vaccinaties,
Beste VWVJ-lid,
In dit 7e Nieuwsbericht Vaccinaties worden enkele mededelingen i.v.m. vaccinaties opgelijst waarmee je reeds eerder dit schooljaar kon kennismaken via de website van de VWVJ. Je vindt er ook antwoorden op enkele vaak gestelde vragen, meer recent nieuws én de bespreking van een artikel dat relevant is voor de CLB-praktijk. De updates van de Standaard Vaccinaties vind je via de bijlage (en zijn eveneens geïntegreerd in de documenten op de website).
Concentratie adrenaline
De firma Sterop heeft de productie en benaming van haar adrenaline-ampullen van 1 ml gewijzigd in juni 2009. De benaming van de nieuwe ampullen is adrenaline (HCl) Sterop met 0,8 mg/ ml adrenaline base. Om dosisvergissingen te voorkomen, raden we aan uitsluitend adrenaline base 1 mg/ ml te gebruiken. Dit kan door ampullen adrenaline (tartraat) met adrenaline base 1 mg/ ml te gebruiken.
| Adrenaline (HCl) OUD | Adrenaline (HCl) NIEUW | Adrenaline (tartraat) |
| Adrenaline base 1 mg/ ml | Adrenaline base 0,8 mg/ml | Adrenaline base 1 mg/ml |
| Adrenaline hydrochloride (zout) 1,2 mg | Adrenaline hydrochloride (zout) 1 mg | Adrenaline tartraat (zout) 1,8 mg |
Ampullen adrenaline zijn beperkt houdbaar. Let dus goed op de concentratie bij de bestelling van nieuwe ampullen!
Vaccinatiegids van de Hoge Gezondheidsraad geactualiseerd
De vaccinatiegids van de HGR werd in 2009 geüpdatet. Ondermeer het "Basisvaccinatieschema HGR 2009" en de wijzigingen die de HGR adviseert i.v.m. de inhaalvaccinaties zijn nu geïntegreerd in de tekst van de Standaard Vaccinaties (zie bijlage).
Vaccineren tegen Hepatitis B met 2 volwassen dosissen
Het interval dat gerespecteerd moet worden tussen de 2 dosissen is minimum 6 maanden (zie hiervoor ook de verwijzing naar onderzoek in Nieuwsbericht Vaccinaties n°6). Er zijn nog maar weinig resultaten gepubliceerd van studies die de immunogeniciteit documenteren van een korter schema. Onderzoek van Cassidy (A randomized trial of alternative two- and three-dose hepatitis B vaccination regimens in adolescents: antibody responses, Pediatrics 2001) toont aan dat met een korter interval (0-4 maand) ook in >95% van de gevaccineerden anti-HBs antistoffen van > 10 mIU/ml bereikt worden, maar dat de antistoftiter duidelijk hoger is na een 0-6 maand schema.
In de Standaard Vaccinaties is in de brief ter bevestiging van de vaccinatie tegen HBV “de derde inenting” geschrapt (zie bijlage).
Verduidelijking van een relatieve contra-indicatie voor het MBR-vaccin
De contra-indicaties voor vaccinaties in de Standaard Vaccinaties zijn gebaseerd op deze van de CDC (Centers for Disease Control and Prevention). In de meest recente versie van “Guide to Vaccine, Contraindications and Prevention” wordt één van de relatieve contra-indicaties voor MBR-vaccin verduidelijkt, met name trombocytopenie of een voorgeschiedenis van trombocytopenische purpura:
“Er moet een afweging worden gemaakt tussen de voordelen van het vaccin en het risico op herhaling of verergering van de trombocytopenie na de vaccinatie of na een natuurlijke infectie met mazelen of rubella. In de meeste gevallen zal vaccinatie aangewezen zijn gezien de voordelen van het vaccin veel groter zijn dan de mogelijke risico’s, in het bijzonder in het licht van het nog groter risico op trombocytopenie na een natuurlijke infectie met mazelen of rubella. Het is niettemin veiliger MBR-vaccinatie niet toe te dienen in geval er trombocytopenie voorkwam kort na een eerdere vaccinatie tegen MBR.”
HPV vaccinatie
Vorige week was in de krant te lezen dat Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen een aanbestedingsdossier voor het HPV vaccin laat opstellen door het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Pas na de bespreking van de begrotingscontrole voor 2010 door de Vlaamse Regering zal beslist worden of de nodige middelen er zijn om het vaccin gratis ter beschikking te stellen voor meisjes van het eerste middelbaar en zal ook beslist worden wanneer er gestart kan worden met vaccineren.
Europese Vaccinatieweek van 26 tot 30 april 2010
De Europese Vaccinatieweek is een initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO), om in zoveel mogelijk landen in dezelfde week het belang van vaccinatie onder de aandacht te brengen. Ook dit jaar wil de Vlaamse overheid samen met alle vaccinatoren deelnemen aan dit initiatief. Er is gekozen om “vaccinatie en zwangerschap” centraal te stellen.
Infectieziekten met verplichte aangifte
Het aangepaste “Ministerieel besluit tot bepaling van de lijst van infecties die gemeld moeten worden” werd goedgekeurd op 19 juni 2009 (BS 20.07.09). Bijlage 8 van de Standaard Vaccinaties werd daarom ook aangepast (zie bijlage).
Meer over de nieuwe regelgeving omtrent de melding van infectieziekten vind je via de website van Zorg en Gezondheid!
Artikel in de kijker
Effect of needle length when immunizing obese adolescents with hepatitis B vaccine.
Middleman A, Anding R, Tung C
Pediatrics vol.125, n° 3, maart 2010
Doel: Verschillende studies hebben gemerkt dat obese adolescenten en volwassenen een lagere antilichaam titer bereiken na vaccinatie. De studie wil nagaan of door het gebruik van een langere naald (38 mm) ipv een standaard naald (25 mm) voor de vaccinatie tegen HBV van obese jongeren een hogere antistoftiter bereikt wordt.
Methode: De studiepopulatie bestond uit obese jongeren (in de studie gedefinieerd als een gewicht van >90kg voor vrouwen en >120kg voor mannen) van 14 tot 24 jaar oud die nog nooit gevaccineerd werden tegen HBV. De groep jongeren werd op een gerandomiseerde manier in twee groepen verdeeld, waarbij de ene groep gevaccineerd werd met een 25 mm naald en de andere groep met een 38 mm naald. De inspuiting werd gegeven in een hoek van 90° in de deltoidspier waarbij 2 tot 3 mm bewaard bleef tussen de huid en het aanzetstukje van de naald. De jongeren onder de 19 jaar kregen een pediatrische dosis van het vaccin tegen HBV, vanaf de leeftijd van 19 jaar werd een volwassen dosis toegediend.
Resultaten: Oorspronkelijk werden 65 jongeren opgenomen in de studie. Zeventien hiervan bleken na bloedanalyse toch reeds gevaccineerd te zijn tegen HBV , 24 jongeren verlieten de studie vroegtijdig (door verhuis, vrijwillig vertrek of gebrek aan antwoord op follow-up communicatie). Van de 26 deelnemers die de studie volledig doorliepen, waren er 2 non-responders. De 24 overblijvende jongeren (10 in de 25 mm groep en 14 in de 38 mm groep) werden onderzocht. De groep die gevaccineerd werd met een 38 mm naald bereikte een significant hogere antistoftiter voor HBsag (mediane titers: 25 mm = 189.8mIU/ml, 38 mm = 345.4mIU/ml; p = 0.03).
Besluit: De resultaten bevestigen de hypothese dat onvolledige penetratie van de spier, op zijn minst gedeeltelijk, verantwoordelijk is voor het lagere immuunantwoord na HBV vaccinatie bij obese jongeren. Gezien de groep obese jongeren in onze samenleving blijft toenemen, raden de auteurs aan de aanbevelingen omtrent naaldlengte aan te passen.
Leerpunt voor de praktijk: In 2008 werd de ‘Consensusnota: Aanbevolen IM vaccinatietechniek’ opgenomen in de Standaard Vaccinaties. Literatuuronderzoek toonde toen geen studies die specifiek handelen over de IM vaccinatietechniek voor 1 tot 18 jarigen. Op basis van de aanbeveling van de CDC (Centers for Disease Control and Prevention) werd aanbevolen kinderen en adolescenten (1-18 jaar) te vaccineren met een naald van 16-25 mm in de deltoidspier met de WGO-techniek. De consensusnota adviseert pas vanaf de leeftijd van 19 jaar een naald te gebruiken van 38 mm voor vrouwen die meer wegen dan 90 kg en mannen die meer wegen dan 118 kg.
Het aantal leerlingen met obesitas neemt toe. In het geval de meisjes meer wegen dan 90 kg en de jongens meer dan 118 kg, wordt best ook een naald van 38 mm gebruikt door de CLB-vaccinator.
Bijlage: Bundeling van de updates van de Standaard Vaccinaties van februari 2010 (20 pp.)
1. deel I-2 p. 3 tot 5: Basisvaccinatieschema HGR 2009
2. deel I-2 p. 6: Basisvaccinatieschema Vlaanderen 2010
3. deel I-7 p. 1 tot 8: Inhaalvaccinaties
4. Bijlage 3 p. 11: Bevestigingsformulier Hepatitis B vaccinatie
5. Bijlage 8: Lijst met verplicht te melden infectieziektes
6. Vademecum p. 1: Basisvaccinatieschema Vlaanderen 2010
7. Vademecum p. 12 tot 16: Inhaalvaccinaties
Met vriendelijke groeten,
Anouk Vanlander
wetenschappelijk medewerker VWVJ