Leuven, 11 april 2016
Beste CLB-directie
Beste coördinator Standaard Vaccinaties
Beste VWVJ-lid en sympathisant
VERPLEEGKUNDIGEN KUNNEN VOORTAAN VACCINEREN ZONDER ARTS
Op 30/3/2016 verscheen in het Belgisch Staatsblad een Koninklijk Besluit waardoor ‘de voorbereiding en toediening van vaccins’ een b2-activiteit wordt en de aanwezigheid van de arts niet meer vereist is. De handeling is geen ‘toevertrouwde medische handeling’ (c-activiteit) meer, maar een ‘technische verstrekking waarvoor een voorschrift vereist is’ (b2-activiteit).
Even herhalen… Wat zijn a-, b-, c-activiteiten voor verpleegkundigen?
Het KB nr. 78 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen somt de activiteiten op waarvoor verpleegkundigen bevoegd zijn. De activiteiten worden als volgt onderverdeeld:
a-activiteiten: handelingen die behoren tot de eigen bevoegdheid en aansprakelijkheid van de verpleegkundige; deze mogen op eigen initiatief uitgevoerd worden. Hieronder vallen vb. de observatie, de gerichte anamnese, het informeren.
b-activiteiten: technisch verpleegkundige verstrekkingen
b1 = waarvoor geen voorschrift van de arts nodig is. Hieronder vallen vb. wegen en meten, afnemen van een gehoortest.
b2 = waarvoor een voorschrift van de arts nodig is. Hieronder vallen vb. het voorbereiden en toedienen van medicatie via orale of intramusculaire weg.
c-activiteiten: handelingen die door een arts kunnen worden toevertrouwd. Hieronder vallen vb. het beoordelen van een groeicurve of van de resultaten van een gehoortest.
De b- en c-activiteiten werden vastgelegd in het KB van 18 juni 1990 (laatst gewijzigd op 5-8-2014) houdende vaststelling van de lijst van de technische verpleegkundige verstrekkingen en de lijst van de handelingen die door een arts aan beoefenaars van de verpleegkunde kunnen worden toevertrouwd, alsmede de wijze van uitvoering van die verstrekkingen en handelingen en de kwalificatievereisten waaraan de beoefenaars van de verpleegkunde moeten voldoen. In 2007 verscheen hierover ook de ‘Verduidelijkingen bij de lijst van de technische verpleegkundige verstrekkingen en de toevertrouwde geneeskundige handelingen op basis van de briefwisseling met de Technische Commissie voor Verpleegkunde’. Het KB van 18 juni 1990, aangevuld met de Ministeriële omzendbrief van 19 juli 2007, legt vast op welke wijze de activiteiten dienen uitgevoerd te worden.
Wat betekent dit voor de praktijk?
Zowel b2- als c-activiteiten dienen omschreven te worden in een procedure en voor beide is een voorschrift van een arts nodig. De grote wijziging zit in het wegvallen van de woorden ‘in aanwezigheid van de arts’. Vanaf 9/4/2016 kan een verpleegkundige vaccineren zonder dat hierbij een arts aanwezig is.
De Procedure voor vaccinatie door verpleegkundigen in CLB (VWVJ, 2014) werd hieraan aangepast (zie bijlage). Er werd ook van de gelegenheid gebruik gemaakt om een toevoeging te doen in de bijlage 3:Protocol ‘Intramusculaire toediening van een vaccin door CLB’, met name werd puntje 12: ‘vraag na of de identiteit van de leerling overeenkomt met de naam op de toestemmingsbrief’ toegevoegd.
Vriendelijke groet,
Anouk Vanlander