Leuven, 21 februari 2017
Beste CLB-directie
Beste coördinator Standaard Vaccinaties
Beste VWVJ-lid en sympathisant
BETREFT: Topics uit het Valentijn Vaccinatiesymposium
Het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties (CEV) organiseerde recent het Valentijn Vaccinatiesymposium. De resultaten van de vaccinatiegraadstudie werden gepresenteerd (zie vorig nieuwsbericht) en er werden tal van vragen beantwoord door een expertenpanel. Heb je het gemist? Geen nood. Een deel van de onderwerpen die aan bod kwamen, vind je hier op een rijtje. Alle presentaties zijn ook te vinden op de website van het CEV.
- Hoe antwoorden op vragen over de veiligheid van HPV vaccinatie?
In bepaalde regio’s circuleren de laatste tijd allerhande verhalen over mogelijke nevenwerkingen van het HPV-vaccin. Het agentschap Zorg en Gezondheid en de Vlaamse Vaccinatiekoepel vinden het daarom belangrijk om de feiten op een rijtje te zetten en schreven een brief om de vaccinatoren te informeren. HPV-vaccinatie brief 20170210 (165 kB)
- Dient de eerste dosis Cervarix herhaald te worden als deze meer dan een jaar geleden toegediend werd, of mag men het schema aanvullen met een tweede dosis zonder de eerste dosis te herhalen?
De bijsluiter van Cervarix vermeldt dat meisjes van 9 tot en met 14 jaar 2 doses dienen te krijgen met een interval van 5 à 13 maanden. Is het interval van 13 maanden overschreden? Dan kan je alsnog de tweede dosis toedienen, de eerste dosis dient niet herhaald te worden (European Medicins Agency, EMA).
- Waarom geen adrenaline voorzien voor verpleegkundigen die vaccineren in CLB?
De Academie der Geneeskunde en de Vlaamse Vaccinatiekoepel adviseren om geen adrenaline te voorzien als verpleegkundigen zelfstandig vaccineren.
Historiek
Het KB van 18/6/1990 stelde dat verpleegkundigen vaccins kunnen voorbereiden en toedienen, in aanwezigheid van een arts (c-handeling). In deze wettelijke context schreef de Hoge Gezondheidsraad (HGR) in 2008 haar advies ‘Preventie en aanpak van anafylactische shock bij vaccinatie van kinderen‘. Hierin wordt aanbevolen dat de kinderen met een verhoogd risico voor anafylaxie niet in CLB zouden gevaccineerd worden, dat vaccinatoren getraind worden in reanimatietechnieken en dat de arts adrenaline toedient in geval van anafylaxie.
Sinds het recente KB 29/2/2016 kunnen verpleegkundigen vaccins voorbereiden en toedienen (b2-handeling), zonder dat een arts aanwezig dient te zijn (zie nieuwsbrief 34). Deze nieuwe wettelijke context is voor de HGR dan ook een reden om het advies over de preventie en aanpak van anafylaxie bij vaccinatie van kinderen te reviseren. Wordt dus vervolgd.
Wie mag medicatie toedienen?
Voorbereiden en toedienen van adrenaline is, net zoals de voorbereiding en toediening van andere medicatie (bv. vaccins), een b2-handeling (meer uitleg in nieuwsbrief 34). Het is een technische verpleegkundige verstrekking waarvoor een voorschrift van een arts noodzakelijk is. De arts dient namelijk te oordelen of de medicatie geïndiceerd is en het voorschrift moet van die aard zijn dat de inhoud ervan behoort tot de normale kennis en bekwaamheid van de verpleegkundige, werkzaam op die bepaalde dienst.
Aangezien de meeste verpleegkundigen die werkzaam zijn in CLB geen bijzondere beroepstitel hebben voor de specialisatie ‘intensieve zorgen en spoedgevallenzorg’ kan het toedienen van adrenaline niet tot hun normale kennis en bekwaamheid worden gerekend.
Is het dan wel veilig dat een verpleegkundige zelfstandig zou vaccineren?
Ja! De prevalentie van anafylaxie na vaccinatie is kleiner dan1/1 000 000 . Het risico voor CLB wordt nog kleiner dankzij de risico-analyse die voorafgaat aan de vaccinatie. Kinderen en jongeren met een verhoogd risico voor anafylaxie worden niet in het CLB gevaccineerd.
In het geval dat de leerling zich plots onwel zou voelen na vaccinatie, dan volgt de verpleegkundige het protocol ‘Wat doet de verpleegkundige in geval van acute bijwerkingen na vaccinatie door CLB?’ (zie bijlage) en worden de hulpdiensten verwittigd bij een vermoeden van anafylaxie zodat gespecialiseerde hulp kan worden toegediend. Weet ook dat hoewel af en toe een geval van anafylaxie na vaccinatie wordt gemeld, er tot nog toe nooit een overlijden door anafylaxie na vaccinatie werd gerapporteerd in de internationale wetenschappelijke literatuur.
- Presentatie van de elektronische leermodules voor vaccinatie van schoolgaande kinderen
De elektronische leermodules van de VWVJ werden voorgesteld en heel goed onthaald. Heb jij ze al doorlopen?
Met vriendelijke groeten en tot binnenkort,
Anouk Vanlander
wetenschappelijk medewerker VWVJ